مقاله بازاریابی چند سطحی - بخش 1
برنامهها و پلنهای مختلفی از جمله پلن های بازاریابی چند سطحی و هم چنین پلنهای هرمی وجود دارد. قبل از ثبت نام و امضای قرار همکاری، سابقه شرکت را مطالعه کنید، کلی سوال بپرسِد و به دنبال دریافت نظرات افراد غیر وابسته و مستقل در مورد این نوع کسب و کار باشید.
در بازاریابی چند سطحی یا شبکهای ، افراد به فروش محصول به عموم مردم میپردازند که اغلب از طریق تبلیغ دهانی و به صورت فروش مستقیم است. به طور معمول توزیع کنندگان نه تنها برای فروش خودشان، بلکه برای فروش افرادی که آنها را جذب کردهاند هم کمیسیون و پورسانت دریافت میکنند.
همه برنامههای بازاریابی چندسطحی قانونی نیستند. اگر پولیکه دریافت میکنید بایت فروش محصول به عموم مردم به شما پرداخت شود، احتمالاً یک پلن بازاریابی چندسطحی قانونی است. اگر پول دریافتی از سوی شما بابت جذب افراد پرداخت میگردد، به احتمال زیاد اینکار قانونی نیست بلکه احتمالاً یک طرح هرمی است. پلنهای هرمی غیر قانونی و اکثریت قریب به اتفاق شرکت کنندگان در آنها پولشان را از دست میدهند.
اگر با هدف شرکت و عضویت در یک طرح بازاریابی چند سطحی قصد خرید محصولی را دارید، به برخی از مسائل توجه کنید:
به محصولات دقت کنید
بسیاری از شرکتهایی که محصولات خود را از طریق توزیع کنندگان بازاریابی میکنند اقلام با کیفیتی با قیمتهایی رقابتی به فروش میرسانند. اما برخی از آنها کالاهایی ارائه میکنند که گرانتر از قیمت واقعی هستند، مزیت رقابتی آنها سئوال برانگیز است، یا صرفاً استفاده از آنها ایمن و بهداشتی نیست.
ببینید قرار است چه محصولی را بفروشید. آیا محصولی مشابه آن در بازار وجود دارد؟ آیا محصول رقابتی قیمتگذاری شده است؟ آیا مصرف آن ها ایمن هست؟ آیا حامی (بالادستی که شما را جذب کرده است) عملکرد ادعایی محصول را تایید میکند؟
تقریبا همه نوع محصول یا خدماتی را میتوان از طریق بازاریابی چند سطحی به فروش رساند از جمله محصولات بهداشتی، زیبایی و تناسب اندام که در قفسههای فروشگاهها نمیتوان آن ها را یافت. قبل از خرید یا فروش محصولاتی که در آگهی آنها به عنوان محصولاتی دارای محتویاتی «معجزهآسا» یا نتایجی تضمینی معرفی شدهاند، در حدی معقول شک و تردید به خرج دهید. بسیاری از این «روشهای درمانی سریع» اثبات نشده، متقلبانه و بی فایده هستند. در واقع، این محصولات میتواند برای انسان خطرناک باشند. بهتر است قبل از استفاده یا فروش آنها با یک متخصص مواد بهداشتی و دارویی موضوع را مطرح و بررسیهای لازم را انجام دهید.
اگر تصمیم به خرید و عضویت در برنامه و ترویج محصولات گرفتهاید، باید مطمئن شوید اسناد بازاریابیتان حقیقی بوده و برای اثبات ادعاهایی که در مورد محصولات میکنید شواهد قطعی وجود داشته باشد. قبل از تکرار طوطیوار ادعاهای شرکت، بررسی کنید که تحقیقاتی معتبر و بررسیهای قابل اعتماد جهت پشتیبانی از آن ژفتهها موجود است.
در مورد شرکت اطلاعات بیشتری کسب کنید
سابقه شرکت را یافته و مطالعه کنید. همچنین بهتر است به دنبال مقالاتی در مورد شرکت در روزنامهها، مجلات، یا نشریات آنلاین باشید. بموارد زیر را بررسی کنید:
• شرکت چه مدت سابقه این کار را دارد
• آیا شهرت شرکت در موارد عامل جلب رضایت مشتری مثبت است
• شایعات مربوط به شرکت و محصولات آن در وبلاگها و وب سایتها چیست
• آیا تا به حال از شرکت به خاطر استفاده از ترافندهای فریبکارانه در تجارت شکایت شده است
• از دادستانی محل اقامت شرکت درباره شکایتهای صورت گرفته از شرکت مد نظرتان سئوال کنید، هر چند نبود شکایت به منزله تضمینی برای قانونی بودن شرکت نیست. دقت کنید منظور شکایت از شرکت است نه بازاریابان. همیشه افرادی پیدا میشوند که خلاف قوانین شرکت عمل کنند.
ارزیابی پلن
به هیچ وجه در جلسه معرفی «پلن» قراردادی امضا نکنید. بقدر کافی وقت صرف کرده و خوب به تصمیمی که میخواهید بگیرید فکر کنید. سرمایهگذاری شما نیازمند هزینهکرد از پول واقعی است، لذا پیش از انجام تحقیقات کافی، برای انجام کار عجله به خرج ندهید.
از حامی درباره شرایط و ضوابط پلن سئوال کنید، از جمله:
• ساختار پرداخت پاداش
• هزینههای بالقوه و احتمالی
• دلایل و مدارک مثبته جهت ادعاهای وارده درباره میزان درآمدی که کسب خواهد شد
• نام و اطلاعات تماس فردی که در شرکت شاغل است و میتواند به سوالات شما پاسخ دهد
اطلاعات را به صورت مکتوب دریافت کنید. از ورود به هر گونه پلنی که در آن پاداش پرداختی برای جذب توزیع کنندگان جدید بیشتر است پرهیز کنید. این مسئله امری است که در طولانی مدت امتحان خود را پس داده به طور سنتی نوک کوه یخ یک پلن هرمی است.
یادتان باشد وقتی فرد جدید را جذب سیستم میکنید مسئول ادعاها درباره میزان پورسانتی هستید که گفته می شود وی میتواند از پلن دریافت کند. صادق و واقع بین باشید. اگر وعدههایتان به نتیجه نرسد، خودتان مسئول این مسئله هستید، حتی اگر صرفاً تکرار کننده ادعاهایی باشید که در بروشور شرکت خواندهاید یا از دیگر توزیع کنندهها شنیدهاید.
اگر چیزی را نمیفهمید، از آنها بخواهید اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار دهند تا موضوع کاملاً برایتان روشن شود. حامیتان و دیگر توزیعکنندگان باید با رغبت و روی باز پاسخگوی سوالات شما باشند. به یاد داشته باشید که حامیتان (و دیگرانی که بالا دستی وی هستند) در صورتی پاداش دریافت میکنند که شما به پلن ملحق شوید. بنابراین عجله نکنید و در برابر فشارهای وارده جهت عضویتتان مقاومت کنید. مراقب همدستی در بازارگرمیها و اسناد و مدارک جعلی از پرداختهای انجام شده توسط شرکت یا توزیع کننده باشید که به شما نشان داده میشود تا وانمود کنند در کارشان موفقیت زیادی کسب کرده و پول کلانی از طریق پلن کسب کردهاند.
درباره استرداد پول و کالا اطلاعات کسب کنید
خط مشی استرداد شرکت را به صورت مکتوب دریافت کنید. اطمینان حاصل کنید که اطلاعات داده شده شامل نحوه استرداد محصولات استفاده نشده، از جمله محدودیتها و غرایم را در بر میگیرد. ممکن است اینگونه به نظر برسد که در صورت استرداد محصولات ریسک موجود را به حداقل رساندهاید در حالیکه سیاستهای موجود در این زمینه جهت دریافت مبلغ کامل محصول و نیز مدت زمانی که باید پیش از دریافت مبلغ منتظر بمانید بین شرکتهای مختلف متفاوت است. بسیاری از پلنها از شما میخواهند اگر مایل به گرفتن تخفیف در قیمت محصول هستید یا میخواهید شبکه توزیعی خودتان را راه اندازی کنید، باید هزینه خرید مواد آموزشی مانند کتاب، جزوه یا سیدی آموزشی، هزینه شرکت در سمینارهای آموزشی یا ابزار و لوازم بازاریابی را بپردازید. بررسی کنید که دیگر توزیع کنندگان در زمان ورود به سیستم چقدر وقت و پول برای آموزش، لوازم بازاریابی و سمینارهای آموزشی هزینه کردهاند و اینکه آیا پلن شرکت حاضر شما را ملزم به شرکت در دورههای آموزشی میاندورهای و با پرداخت هزینه هم میکند یا خیر. و اینکه اگر شما نخواهید در آن دوره آموزشی شرکت کنید چه اتفاقی میافتد؟
از یکی از دوستانتان یا از یک مشاور بخواهید اسناد و مدارک را مطالعه کند.
میتوانید از یک حسابدار، یک وکیل، یا شخص معتمد دیگری که با پلن و شرکت مورد نظر در ارتباط نیست مشورت بخواهید و از آن ها خواهش کنید شرایط پرداخت پاداش را بررسی کنند، تعیین کنند که آیا پلن میتواند ادعاهایش درباره میزان کل پاداش پرداختی را تحقق ببخشد، و به تجزیه و تحلیل اطلاعات داده شده به شما بپردازند.
در مورد این موضوع فکر کنید که آیا این کار با استعدادها و اهدافتان همخوانی دارد یا خیر.
از خودتان بپرسید آیا از فروش محصول به دیگران لذت می برید. ببینید حامیتان و دیگر توزیعکنندگان در زمان ورود به سیستم چه میزان وقت صرف این کار میکردند و الان چقدر وقت صرف میکنند. به یاد داشته باشید که هرقدر محصول خوب باشد و پلن کاری قوی به نظر برسد، برای ورود به اینکار باید پولی را که به سختی تهیه شده سرمایهگذاری کنید. دیگر نیازهای این کسب و کار را هم در نظر بگیرید؛ مثلاً رفت و آمد برای آموزش، جذب توزیع کنندگان جدید، مدیریت کارهای اداری، ثبت موجودی کالا، و حمل و نقل محصولات چه هزینههایی باید پرداخت کنید.
سوال بپرسید
از حامی و سایر توزیع کنندگان سئوالهای جاندار بپرسید، و همه چیز را برای دستیابی به جزییات کنکاش کنید. اینکار را فضولی یا مزاحمت حساب نکنید. شما مامور بررسی یک معامله بالقوه تجاری هستید که قرار است پول و وقت خودتان را در آن سرمایهگذاری کنید.
پاسخهای آنها به شما کمک خواهد کرد ادعاهای دروغین درباره پولهای کسب شده و اینکه این پلن نوعی یلن هرمی هست یا خیر را تشخیص دهید. در اینجا برخی از این سوالات را آوردهایم تا پیش از هر تصمیمی آنها را بپرسید:
• تابحال چند نفر را جذب کردهاید؟
• چه مدت مشغول این کار هستید؟
• سال گذشته چقدر وقت صرف این کسب و کار کردید؟
• سال گذشته چقدر پول کسب کردید؛ درآمدی که دریافتیها و پاداشهای تان را جمع و هزینههای تان را از آن کم کرده باشید؟
• سال گذشته چه هزینههایی داشتهاید، از جمله هزینههای صرف شده برای آموزش و خرید محصول؟
• چند درصد از فروش شما به توزیع کنندگان دیگر بوده است ؟
• چقدر محصول به توزیع کنندگان دیگر فروختهاید؟
• فروش سالانه محصولتان چقدر بوده است؟
• چند درصد از پول کسب شده توسط شما (درآمد و پاداش منهای هزینهها) از جذب دیگر توزیعکنندگان و فروش محصولات به آنها کسب شده است؟
داشتن تصویری کلی از نحوه کارکرد پلن اهمیت زیادی دارد. نه فقط مقدار پولی که به توزیعکنندگان پرداخت میگردد، بلکه مقدار زمان و پولی که آنان روی پلن سرمایهگذاری میکنند، مدت زمانی که طول میکشد تا آنها به مرحله کسب درآمد برسند، و بزرگی زیرمجموعهای که برای کسب درآمد مورد نیاز است. یکی از نشانههای یک طرح هرمی این است که توزیع کنندگان باید بیش از مردم عادی، به توزیعکنندگان دیگر محصول بفروشند، یا بیش از آن که از راه فروش محصول پول در بیاورند، از طریق جذب نفر و توزیعکنندگان جدید کسب درآمد میکنند.